(Teken)verslag Polen. Met o.a. een bezoek aan Poznan, Gdansk, Warschau, Krakau, Auschwitz en de Mazuren

Toen Bart en ik onze vrienden en kennissen vertelden dat we voor een rondreis Polen hadden gekozen, werd het even stil. Je hoorde de radertjes knarsen. Polen?
Wat kun je daar doen en wat is daar eigenlijk te zien?

Ik dacht dat Polen een grauwe bedoening zou zijn …

Maar dat bleek geheel ten onrechte. In Polen vind je schitterende natuur en wondermooie eeuwenoude steden. Dit komt omdat deze steden eeuwenlang deel uitmaakten van het Koninkrijk Pruisen en de Pruisische vorsten keken niet op een cent meer of minder … dus bouwden ze er flink op los. Tijdens de tweede Wereldoorlog is veel vernietigd, maar in de de jaren vijftig is veel -in originele staat- hersteld.

Vandaar dat ik dit verslagje maakte, met verschillende tekeningen van mijn hand, dat je wellicht overtuigt om ook eens een bezoekje te brengen aan dit -ondanks haar trieste geschiedenis- prachtige land.

Karen Nijst
Categorie Reizen

reis gemaakt via ‘Kras Reizen’
Karen Nijst en Bart van Helvoirt
v.a. 29 juli t/m 9 aug. 2019
Website lay-out en tekeningen: Kahlo,
Karen Nijst
06-52 65 37 61 of  info@kahlo.nl

Pools eten

De Poolse keuken is heel erg authentiek. Veel Poolse gerechten zijn bedoeld om de mensen te voeden en warm te houden in de strenge winters. Er wordt dus vooral (vet) vlees -zoals worst-  en nauwelijks vis gegeten.
En dat vonden Bart en ik minder leuk. Vandaar dat we halverwege de reis vegetariër zijn geworden :-).
En ik moet zeggen, daar hadden wij geen spijt van. De vegetarische keuken was verrassend goed.

In de grote Poolse steden vind je ook veel Italiaanse restaurants. En omdat we niet alle tijd tot onze beschikking hadden -en dus niet op ons gemak een restaurant konden uitkiezen- , hebben we tijdens onze rondreis meer pizza’s gegeten dan ons lief is.
Maar je hoort ons niet klagen! Het smaakte ‘delizioso’ en uiteindelijk zijn we niet voor de Poolse Keuken op pad gegaan.

 

Poolse steden

Warschau

Warschau is de hoofdstad van Polen die volledig verwoest werd tijdens de Tweede Wereldoorlog.  Op basis van oude foto’s, afbeeldingen en schilderijen werd de stad herschapen zoals het er in de 17de en 18de eeuw uitzag.

Getto van Warschau*

Monument voor de helden in Warschau.

Monument voor de helden in Warschau. Jodenvervolging.

​Ik was onder de indruk van (vooral de achterkant van) het monument voor de helden van het Getto van Warschau dat het verzet van de Joden en symboliseert. Zie tekening.
Het getto werd in 1940 opgericht in een deel van Warschau waar van oudsher veel Joden woonden. Niet-Joden moesten uit de wijk vertrekken en Joodse mensen die buiten de wijk woonden,  moesten hun woningen verlaten en zich in het getto vestigen. In totaal zouden meer dan 450.000 Joden in het getto hebben gewoond dat met een ruim 3 meter hoge muur en prikkeldraad werd afgesloten van de buitenwereld. Uithongering, kou, ziektes en willekeurige executies zorgden ervoor dat velen dit niet overleefden. En wie deze hel wel overleefde, wachtte deportatie en zodat ca. 300.000 bewoners de dood in werden gestuurd. Toen eind 1942 duidelijk werd dat het om deportaties naar vernietigingskampen ging,  besloten de overgebleven Joden in het getto zich te verzetten. Deze ongelijke strijd duurde meer dan 1 maand, waarna het Getto van Warschau door de Duitsers met de grond gelijk werd gemaakt.

* Geïnspireerd door dit bezoek las ik het prachtige boek de ‘Poppenspeler van Warschau’ van Eva Weaver. Dit geeft een indringend beeld van de gruwelijkheden die zich daar hebben afgespeeld.

Muzikale belevenis**
Ook het standbeeld in het Royal Łazienki Park van de beroemdste componist van Polen, Fryderyk Chopin werd vernietigd tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1958 werd het beeld weer opnieuw in het park geplaatst en sinds die tijd kun je er concerten met Chopin-muziek bijwonen.  Een geweldige belevenis! En nog gratis ook, wat wil een Hollander nog meer ?

** Deze concerten kun je elke zondag beluisteren. Van half mei tot eind september: om 12:00 en 16:00 uur.

‘Ingemaakt’ hart

Frédéric Chopin (1810-1849) werd geboren in een klein dorpje in Polen waarna hij op jonge leeftijd verhuisde naar Warschau. Via zijn moeder en zus kwam hij op vierjarige leeftijd in aanraking met de muziek en hij bleek een wonderkind te zijn. Helaas stierf Chopin 35 jaar later aan tuberculose. Dit weet men pas sinds 2014, nadat een groep onderzoekers het hart van Chopin hadden onderzocht. Dit was mogelijk omdat Chopin –die bang was levend begraven te worden- zijn zus had gesmeekt zijn lichaam open te snijden na zijn dood. Zijn zus gaf daaraan gehoor en zorgde ervoor dat zijn hart uit zijn lichaam werd gehaald.  Ze deed het hart in een pot met cognac en smokkelde het van Parijs, waar de componist stierf, naar Warschau. Daar staat de pot in de Heilig Kruiskerk.

Krakau

Tot 1795 de formele Poolse hoofdstad

Krakau is een van de oudste steden in Polen en ik vond het een bijzonder mooie stad. Net als vele anderen kan ik middeleeuwse Europese steden zeer waarderen en Krakau heeft een goed bewaard gebleven historisch centrum met oude gebouwen, kleine steegjes en geplaveide straten. Op het gebied van cultuur is het één van de belangrijkste steden en daarom heeft Krakau de bijnaam “het Florence van Polen” gekregen ofwel Cultuurhoofdstad van Oost-Europa. Ook het moderne gedeelte van de stad is aantrekkelijk, omdat het aan de communistische bleekheid ontbreekt die je vaak aantreft in de oude Sovjet-blokken.

Tekening: Groep oudere locals die een spelletje schaak spelen met op de achtergrond de rivier Wisla en het koninklijk kasteel Wawel.

Klik op het bovenstaande ’teken’filmpje!
In Nederland zijn de deelsteps (e-steps) nog nauwelijks te zien in het straatbeeld, maar ze domineren al meer dan een jaar de straten van vele Poolse hoofdsteden. Ook in Krakau vlogen die dingen je bijna om de oren. En dat op drukke pleinen en trottoirs. Van onze gids begrepen we dat er veel ongelukken gebeuren en dat verbaast mij niet.

Poznan en Gdansk

Zoals vele steden in Polen, zijn Poznan en Gdansk tijdens de 2e wereldoorlog grotendeels verwoest en in de jaren 50 weer -steen voor steen- herbouwd in de oude stijl. Het lijkt dus of je naar heel oude panden kijkt, maar in werkelijkheid zijn ze nog maar zo’n 60 jaar oud.

Toelichting op de tekening ‘Souvenir uit Poznan’ hieronder:
Op veel tegeltjes zie je twee bokken afgebeeld. Volgens een oude legende hebben deze dieren ooit gevochten op het dak van het stadhuis van Poznan, en dankzij het lawaai dat ze daarbij maakten, ontdekten de bewoners van de stad een grote brand die ze gelukkig tijdig konden blussen. (In die tijd kon een grote brand de hele stad verwoesten)

Filmpje tekening Gdansk

klik op onderstaande afbeelding!

Teken-, Fotogalerie(tje)

Auschwitz-Birkenau

Wat kan ik zeggen? De mensen werden in deze concentratie- (Auschwitz) en vernietigingskampen (Birkenau) uitgewist alsof ze nooit hebben bestaan. Onmogelijk te bevatten. Maar het is onder meer aan kunstenaars en fotografen te danken dat de gruweldaden niet verborgen bleven.
Zoals Mieczysław Kościelniak (29 januari 1912 – 1993) zie onderstaande tekening.
In Auschwitz hingen verschillende tekeningen van Mieczyslaw die diepe induk op me hebben gemaakt. Hij werd in 1941 gearresteerd en in het kamp maakte hij ongeveer 300 tekeningen die het dagelijkse leven van de gevangenen weergeven. Hij kon dit doen omdat de Nazi’s wilden dat hij beroemde Duitse componisten portretteerde.

Over Karen Nijst

Als webontwikkelaar & copywriter (Kahlo Websites Hapert) zit ik veel achter de computer. Maar tijdens de vrije uurtjes teken en schrijf ik ook heel graag. De laatste jaren werk ik steeds vaker op de IPAD Pro.

Mijn creatieve reis begint begint vaak door gewoon mijn fantasie te gebruiken, maar soms vindt het ook zijn oorsprong in foto's die ik met mijn iPhone heb genomen. Het is nooit de bedoeling om deze simpelweg te kopiëren, maar eerder om een geheel eigen creatie te maken, al zoekend naar het juiste kleurenpalet en een harmonieuze compositie. Ik combineer graag verschillende elementen tot een nieuw geheel.

Inmiddels vind je me ook op Getekend Maastricht en zijn verschillende werken te bestellen op karennijst.werkaandemuur.nl/nl. Eind 2022 heb ik de webwinkel kunstopmaatshop.nl gelanceerd waar je ook werk van anderen kunt vinden. En misschien zie ik je ook op Instagram?

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *